Φωτογραφίες ζωής σε κρίση

Από το avgi.gr / Ρεπορτάζ Μάνια Ζούση

"Η αστεγία είναι ένας χώρος κόλασης, ένας διαμελισμός. Είχε διαμελιστεί το πρόσωπο και η προσωπικότητά μου. Φωτογραφίζοντας, άρχισα να μαζεύω κομμάτια. Και ταυτόχρονα με μια ενδελέχεια άρχισαν να συσσωρεύονται και τα εσωτερικά μου κομμάτια..." αφηγείται η Ματίνα, μία από τους οκτώ διανομείς του περιοδικού δρόμου "Σχεδία" που βρέθηκαν με μια φωτογραφική μηχανή στο χέρι και την αποστολή να αποτυπώσουν την πόλη και τα πρόσωπα μέσα από τη δική τους οπτική. Ο γνωστός φωτογράφος Νίκος Πηλός ανέλαβε να τους δώσει τις πρώτες κατευθύνσεις, βοηθώντας τους να δουν πέρα από το διάφραγμα. Το αποτέλεσμα δεκάδων χιλιάδων κλικ, έτσι όπως αποτυπώθηκε σε ογδόντα επιλεγμένα φωτογραφικά έργα, παρουσιάζεται στην έκθεση με τίτλο «Μια στέγη για τη 'Σχεδία'», που εγκαινιάζεται αύριο στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών με διάρκεια έως τις 10 Μαΐου. Τα έργα διατίθενται προς πώληση και τα έσοδα θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά για την ενίσχυση των ίδιων των δημιουργών.

"Μια στέγη για τη Σχεδία"
"Η ιδέα ήταν του υπεύθυνου της 'Σχεδίας' Χρήστου Αλεφάντη, όταν πριν από 18 μήνες είπαμε να δημιουργήσουμε μια φωτογραφική ομάδα από πωλητές του περιοδικού, ανθρώπους που έχουν ζήσει ως άστεγοι, που είναι πιεσμένοι από την οικονομική κρίση, που βιώνουν τα αποτελέσματα της νεοφιλελεύθερης πολιτικής" εξηγεί ο Νίκος Πηλός που έχει βρεθεί να φωτογραφίζει σε εμπόλεμες ζώνες και τα τελευταία πέντε χρόνια καλύπτει την κρίση στην Ελλάδα. "Το σημαντικό ήταν οι άνθρωποι που βιώνουν την κρίση να την παρουσιάσουν με τον τρόπο που τη ζουν. Πρόκειται για έναν χώρο και τόπο που κινούνται άνθρωποι οι οποίοι για μας είναι αθέατοι, κάτι που ο μέσος πολίτης δεν μπορεί να φανταστεί ότι υπάρχουν" προσθέτει. "Ήταν μια ευκαιρία μέσα από τα μάτια αυτών των ανθρώπων να ειπωθεί η ιστορία που όλοι αποφεύγουμε να πούμε και να αντικρίσουμε. Ο καθένας τους είναι μια ξεχωριστή, μοναδική περίπτωση, έχει τις δικές του ευαισθησίες, που εκφράζει με ένα πολύ βαθύ τρόπο", συμπληρώνει ο Ν. Πηλός.

"Ξένος εγώ, ξένος πολύ"
"Με τη φωτογραφία δεν είχα καμιά σχέση στη ζωή μου. Δεν είχα φωτογραφική μηχανή, δεν τράβαγα φωτογραφίες και με όσες είχα τραβήξει δεν ήμουν ικανοποιημένος", αναφέρει ο Λευτέρης. "Κάποιο βράδυ στο Σύνταγμα είδα σε ένα διαφημιστικό ταμπλό ένα απόσπασμα από ποίημα του Καβάφη: "Ξένος άγω, ξένος πολύ". Μου άρεσε και με άγγιξε. Για να πω την αλήθεια, περιέγραφε το μέσα μου με κάποιο τρόπο. Δίπλα μου ένας Πακιστανός, με τη δική μου εμπειρία ζωής, άντε να ήταν στην Ελλάδα δέκα μέρες, ίσως και να φόραγε τα ίδια ρούχα του ταξιδιού. Σκέφτηκα αυτόν τον άνθρωπο πάνω σε αυτό το φόντο και σε αυτές τις λέξεις. Δεν είχα καμιά διάθεση να τραβήξω φωτογραφία με άστεγους ή ανθρώπους που ζουν σε συνθήκες εκμηδένισης. Ίσως αυτό να είχε σχέση και με τη ζωή μου. Έχω ζήσει σε τέτοιες συνθήκες και δεν ήθελα να έρθω ξανά σε επαφή με αυτό".

Μια γόπα στο πεζοδρόμιο
"Φωτογραφίες τράβαγα σε γενέθλια, γιορτές, άντε και κανένα τοπίο και ηλιοβασίλεμα. Ποτέ δεν είχα συγκεκριμένο στόχο και σκοπό. Έτσι όλο αυτό ήταν ένα κίνητρο και μια πρόκληση" εξηγεί ο Γιάννης και προσθέτει: "Η αγαπημένη μου φωτογραφία, την οποία δεν έχει συμπεριλάβει ο Νίκος μέσα σε αυτές που διάλεξε ήταν μια γόπα ΚΕΝΤ αν θυμάμαι καλά, μια μάρκα πολύ ξεχασμένη, σε έναν αρμό στο πεζοδρόμιο, που μου άρεσε πάρα πολύ. Ούτε εγώ πίστευα ότι έχω τραβήξει μια τέτοια φωτογραφία. Είναι μια δύσκολη τέχνη, είναι ανάμνηση, φως, πάθος".

"Άρχισα να κοιτάζω ψηλά"
"Είμαι ένας άνθρωπος που περπατούσε πάντα σκυφτός, δεν σήκωνα ποτέ το κεφάλι ψηλά", διηγείται ο Χρήστος. "Κάποια στιγμή άρχισα να κοιτάζω ψηλά και να προσπαθώ να φωτογραφίζω τα σύννεφα, να έρχομαι σε επαφή με τον ουρανό. Ήταν μια εμπειρία θαυμάσια, που με βοήθησε στο να μάθω να περπατάω με το κεφάλι ψηλά. Η φωτογραφία για μένα είναι ένας άλλος, διαφορετικός, μαγικός κόσμος, η δική μου ματιά".

"Φωτογραφίες με διάθεση συλλογής"
"Δέχθηκα τη συμμετοχή με μια παρόρμηση. Πιστεύω σ' αυτήν καθώς έλειψε από τη ζωή μου. Η απουσία συμμετοχής είναι αίτιο πτώσης όχι μόνο δικής μου αλλά και μιας χώρας ολόκληρης" υποστηρίζει η Ματίνα, που συμπληρώνει: "Η φωτογραφία σαν εμπειρία δεν υπήρχε στη ζωή μου ούτε στη ζωή της οικογένειας, δεν ήξερα ούτε πώς να κρατήσω τη μηχανή, παρ' όλα αυτά έζησα ένα ταξίδι αποκάλυψης... μια συγκλονιστική εμπειρία. Στα παιδικά μου χρόνια όταν ήμουν θυμωμένη και θλιμμένη έβγαινα στον χωματόδρομο της αρχαίας συνοικίας στον Κολωνό που γεννήθηκα και κοιτούσα κάτω γιατί ήθελα να μαζέψω θησαυρούς. Έβρισκα χέρια και κεφαλάκια από κούκλες, κουβαρίστρες, άδεια κουτιά που ήταν για μένα πολύτιμα. Πήγαινα στην ταράτσα όπου είχα φτιάξει μια σκηνή, μάζευα αυτά τα κομμάτια και άρχιζα να τα συναρμολογώ. Αυτό βγήκε και στη φωτογράφιση, συνέλεγα κομμάτια... Έβγαινα ξημερώματα στους άδειους δρόμους και έβγαζα φωτογραφίες με μια διάθεση συλλογής...".

Info
Φωτογράφοι: Λευτέρης Ελευθεράκης, Μπέσσυ Ζαχάρη, Γιάννης Κώτσος, Χρήστος Μπακογιάννης, Αλέξανδρος Νάνος, Ματίνα Πασχάλη, Ιουλία Συμεωνίδου, Γιάννης Φωκάς.

Διάρκεια έκθεσης: 28 Απριλίου – 10 Μαΐου 2015
Εγκαίνια έκθεσης: 27 Απριλίου
Είσοδος ελεύθερη
Ώρες λειτουργίας: καθημερινά 12:00-9:00

Σχόλια